Compositieles aan de vleugel van Louis Andriessen: De opening van de Louis Andriessen Studio

19 september 2024

Op 30 september opent het Koninklijk Conservatorium Den Haag de Louis Andriessen Studio, een ruimte gewijd aan een van de meest invloedrijke componisten uit de Nederlandse muziekgeschiedenis. Deze studio, gevuld met persoonlijke objecten van Andriessen zoals zijn vleugel en partiturenkast, zal fungeren als werkruimte voor compositiestudenten. De studio wordt feestelijk geopend met een concert waarin studenten en docenten van het Koninklijk Conservatorium werken van de componist uitvoeren en een film vertoond wordt.

Louis Andriessen en zijn blijvende invloed

Louis Andriessen, wereldwijd bekend om zijn muziek, speelde een cruciale rol in de ontwikkeling van de Haagse School. Zijn vernieuwende kijk op compositie met een filosofie van samenwerking, vrijheid in compositie en het afzetten tegen traditionele structuren vormt nog steeds de kern van het onderwijs aan het Koninklijk Conservatorium. Hoewel Andriessen in 2021 overleed, leeft zijn invloed voort via zijn stukken, zoals De Staat, De Tijd en Workers Union, en via zijn leerlingen, waaronder de huidige compositiedocenten Calliope Tsoupaki, Yannis Kyriakides en Martijn Padding, die nu hun eigen studenten begeleiden in dezelfde geest van experiment en samenwerking.

Een inspirerende plek voor jonge componisten

De nieuwe studio, die de naam van Andriessen draagt, is veel meer dan een ruimte gevuld met zijn persoonlijke bezittingen. Het is een plek waar studenten direct in contact komen met de nalatenschap van deze grote componist. De studio is ingericht met de vleugel van Andriessen, zijn partiturenkast en zelfs een tafel met een Mondriaan-motief. Maar dit is geen museum – de bedoeling is dat de ruimte actief wordt gebruikt, in lijn met Andriessens motto: "Hier moet gewerkt worden."

Martijn Padding, een oud-leerling van Andriessen en een van de eerste docenten die in de studio gaat werken, heeft zelf ervaren hoe inspirerend zo’n plek kan zijn:

"Ik was een keer in Wenen en bezocht het huis van Beethoven. Ik herinner me dat ik wel drie kwartier naar een kastje van deze componist heb staan kijken, waarschijnlijk bewaarde hij hier gewoon zijn onderbroeken in, maar het voelde alsof ik even direct contact had met iets groots. Dat is wat de Louis Andriessen Studio kan bieden: een directe verbinding met het begin van iets heel bijzonders. Achter die vleugel zijn een heleboel stukken ontstaan die nu wereldberoemd zijn en van groot belang voor de muziekgeschiedenis"

De Haagse School leeft nog altijd voort op het Koninklijk Conservatorium

De Haagse School, mede gevormd door Louis Andriessen, Dick Raaijmakers en Gilius van Bergeijk, blijft een belangrijke inspiratiebron voor de compositieafdeling van het Koninklijk Conservatorium. De filosofie van de Haagse School draait niet alleen om vernieuwende composities, maar vooral om samenwerking en het gezamenlijk onderzoeken van nieuwe muzikale mogelijkheden. Andriessen stimuleerde studenten om samen te werken zonder hiërarchie.

"Louis begon als jonge docent al met het organiseren van projecten en mobiliseerde studenten uit alle afdelingen om samen ensembles te vormen en muziek te spelen. Het ging erom dingen te doen, niet om veel te filosoferen," aldus Martijn Padding.

Andriessens filosofie in de compositielessen van vandaag

Louis Andriessens lessen en filosofie zijn diep verankerd in het onderwijs aan het Koninklijk Conservatorium. Martijn Padding, Calliope Tsoupaki en Yannis Kyriakides, die allen persoonlijk door Andriessen zijn opgeleid, dragen zijn ideeën dagelijks over aan hun studenten. Padding vertelt hoe hij nog steeds vaak teruggrijpt op Andriessens opvattingen over muziek:

"Louis zei tegen me: 'Jij denkt veel te snel dat iets geen muziek is. Zelfs het geluid van een raam dat opengaat kan deel uitmaken van de muziek.' Dat heb ik vorige week nog in een van mijn lessen gebruikt."

Een levend erfgoed

De invloed van Louis Andriessen en de Haagse School blijft voelbaar in de manier waarop de compositieafdeling functioneert. Zijn lessen gingen niet alleen over de techniek van het componeren, maar vooral over hoe je samenwerkt, denkt en experimenteert met muziek. Deze waarden worden nog steeds gekoesterd en doorgegeven aan de nieuwe lichting studenten.

De opening van de Louis Andriessen Studio versterkt de verbinding met het verleden. Vanaf nu krijgen studenten les achter dezelfde vleugel waar hij zijn beroemdste werken componeerde en kunnen ze de Louis Andriessen Studio boeken om zelf te componeren, of om éen van de vele partituren uit de boekenkast te bestuderen. Het is een plek waar het experiment centraal staat, precies zoals Andriessen het zou hebben gewild.

Het concert: een eerbetoon aan Andriessen

Het concert op 30 september in de Conservatoriumzaal in Amare biedt een bijzondere gelegenheid om Andriessens muziek te ervaren. Er zal een korte film over het huis en de zolder waar Andriessens jaar woonde en werkte worden vertoond, gevolgd door een live uitvoering in de studio zelf, waar de vleugel van Andriessen weer tot leven wordt gebracht door Lies Colman, de directeur van het Koninklijk Conservatorium.

De opening van de Louis Andriessen Studio en het concert bieden een unieke gelegenheid om de nalatenschap van een groot componist te vieren. Mis deze bijzondere avond niet!

Meer info