Toen half maart het gebouw van het Koninklijk Conservatorium dicht ging, ging de Dansvakopleiding direct aan de slag om het onderwijs op alternatieve wijze door te kunnen laten gaan. Enkele weken later, begin april, spraken we digitaal met docenten Esther Protzman en Chao Shi, die klassiek ballet geven aan balletgroep 5 en 6 (leerlingen van ongeveer 15/16 jaar) - Esther aan de meisjes en Chao aan de jongens.

Regelmaat en digitaal contact
De leerlingen gaan allemaal naar de middelbare school van de School voor Jong Talent. Ze beginnen hun dag met het reguliere schoolwerk; in de middag beginnen de dagelijkse balletlessen. Esther en Chao houden die regelmaat erin bij hun leerlingen. Chao: ‘In mijn klas zitten 9 jongens. Na het schoolwerk ontmoeten we elkaar via Skype, vaak van ongeveer half 3 tot 4 uur. Ik geef dan een les die in ieder geval bestaat uit cardio, pilates en een floor barre. Ook doen we een reguliere barre, met één hand aan een stoel of tafel, en werken we aan kleine sprongen. Het is mooi om te zien dat de leerlingen heel gedisciplineerd zijn: toen ik eenmalig een les niet kon geven, hebben ze alsnog contact met elkaar gezocht en de les samen gedaan.’

Ook Esther heeft dagelijks digitaal contact met haar leerlingen. ‘Om 3 uur hebben we elkaar altijd even in beeld. Daarna gaan de leerlingen zelf of samen met mij aan de slag. We doen live lessen, maar ik neem ook vooraf video’s op, zodat mijn leerlingen de les zelfstandig kunnen doen. Ik vraag de meisjes regelmatig om een oefening op te nemen, zodat ik ze hier individueel feedback op kan geven. Mijn video’s maak ik bewust in het Engels, zodat ook de vaak internationale studenten uit het hbo mee kunnen doen. En wat heel leuk is: ik krijg veel berichten van oud-studenten die nu over de hele wereld verspreid zijn en ook mijn digitale lessen meedoen.’

Esther en Chao
Esther geeft nu voor het 20e jaar les op het Koninklijk Conservatorium, hiervoor heeft ze 20 jaar professioneel gedanst en was ze soliste bij Het Nationale Ballet. Naast balletgroep 5 en 6 geeft ze ook veel andere lessen aan de Dansvakopleiding, bijvoorbeeld in het hbo-programma. Ze geeft onder meer spitzenlessen, pas de deux en repertoire. Chao werkt sinds 3 jaar voor de Dansvakopleiding. Na zijn opleidingen aan de Shanghai Dance School en de National Ballet School of Canada heeft hij 11 jaar gedanst bij Het Nationale Ballet. Hij is gespecialiseerd in het lesgeven aan jongens.

Springen in de tuin
Het conservatorium heeft ruime balletstudio’s, maar nu moeten de leerlingen de lessen in hun eigen huis- of slaapkamer doen. Chao: ‘Ik probeer het ruimtegebruik zo klein mogelijk te houden, en zorg ervoor dat de oefeningen tegelijkertijd wel een grote impact hebben. En waar je in een balletstudio gemakkelijk 3 pirouettes kunt draaien, is dat thuis lastiger. Nu vraag ik om bijvoorbeeld zo lang mogelijk je balans te houden. Op deze basis kunnen we dan later in de studio weer verder bouwen. Springen kan overigens heel goed buiten - niet elk huis of ondergrond laat sprongen toe, en het is wel heel belangrijk voor dansers om dat gevoel te behouden.’ Chao benoemt hoe belangrijk het is dat je als docent alles goed voordoet, juist als de lessen digitaal zijn. ‘Ik probeer de leerlingen heel goed, en in slow motion, te laten zien hoe een beweging uitgevoerd moet worden. En ook hoe het niet moet. Op internet zie je veel video’s waarin alleen de perfecte uitvoering wordt getoond, maar het kan gevaarlijk zijn wanneer je die zelf probeert te doen zonder dat je weet waar je op moet letten.’

Ook Esthers lessen zijn gericht op het onderhoud: ‘Ik vind het heel belangrijk dat we onderhouden wat we al weten. We gaan niet zozeer verder in de stof. Als je weer terug bent in de studio’s, kun je met de basis die je hebt bijgehouden snel weer door. Naast de lessen van hun docenten, hebben leerlingen van de Dansvakopleiding ook allemaal een eigen programma gekregen van de fysiotherapeut van school, met cardio, stretch en kracht als basis. Het is belangrijk dat de leerlingen deze drie onderdelen blijven onderhouden.’

Focus op gevoel en creativiteit
Deze periode biedt ook mooie kansen. Esther benoemt dat het niet alleen gaat om het fysieke aspect. ‘Het gaat niet alleen om de oefeningen, ik wil juist het artistieke en creatieve aspect van ballet blijven belichten. Ik geef speelse opdrachten, waar de leerlingen plezier van hebben en van leren. En ikzelf leer de leerlingen op deze manier nog beter kennen. Juist terwijl we op afstand en digitaal werken, kunnen we het ook heel persoonlijk maken.’

Chao legt uit dat nu de focus van dans minder kan liggen op beweging en het samen dansen binnen dezelfde ruimte, dansers zich meer kunnen focussen op het gevoel. Chao: ‘Dit is een mooie tijd om bij jezelf na te gaan hoe je je voelt, als persoon en als danser. Dansers zijn ‘egoïstisch’, maar op een heel goede manier: eerst moeten we van onszelf houden, daarna kunnen we dit ook uiten en overbrengen op het publiek. Pas als we zelf genieten, zal het publiek ook genieten van de dans.’