Wij zijn bedroefd door het bericht over het overlijden van componist, pianist, dirigent en initiator Reinbert de Leeuw.

Vanaf zijn studietijd tot aan zijn overlijden was hij nauw verbonden aan het Koninklijk Conservatorium, maar hij was natuurlijk veel meer.

Hij zette zich onvermoeibaar, op alle denkbare fronten en op volstrekt eigen wijze, in voor een muziekpraktijk waar de componist en zijn/haar werk centraal staat. Zijn betekenis voor de hedendaagse muziek en de unieke Nederlandse Ensemblecultuur is van historische en onschatbare waarde. Zijn overlijden markeert, zo lijkt het, het einde van een tijdperk. Het is aan allen die door hem zijn geïnspireerd, het tegendeel te bewijzen.

Collega’s en studenten delen hieronder hun persoonlijke herinneringen aan Reinbert de Leeuw en aan zijn buitengewone bijdrage aan projecten met het Koninklijk Conservatorium.

Henk van der Meulen, directeur

///

"In alles dat Reinbert deed als pianist, componist en dirigent maakte hij duidelijk dat er geen compromis bestaat wanneer het om kwaliteit gaat en dat een leven als kunstenaar betekent dat je bij alles betrokken moet zijn dat ons vak betreft. Reinbert was de drijvende kracht achter de oprichting van het Fonds voor de Scheppende Toonkunst dat ruim vijfentwintig jaar zorgde voor een ongekend bloeiend klimaat voor nieuwe muziek. Met de opheffing van dat Fonds en de onverschilligheid van de politiek voor het behoud van ensembles en mogelijkheden voor componisten om hun werken te blijven schrijven zag Reinbert zijn idealen teloor gaan. Tijdens een presentatie van het NFPK+ in het muziekgebouw aan het IJ waarin dit Fonds haar rampzalige beleid aan een zaal vol met ensemble musici en componisten probeerde te verdedigen maakte de altijd zeer goed geïnformeerde en retorische Reinbert ongehoorde indruk met zijn knetterharde attack op de fonds commissie. Zijn levenswerk werd kapotgemaakt zo zei hij en zo voelde hij dat.

Zijn enorme loyaliteit naar het muziekleven en zijn wantrouwen in onbetrokken bestuurders en slapjanussen resoneerde in iedere hartstochtelijke uitgesproken zin. Reinbert heeft zijn hele leven op de barricades gestaan en daarmee een groot voorbeeld gesteld."

Martijn Padding - Componist en afdelingshoofd Compositie Koninklijk Conservatorium.

///

“Lieve Reinbert, Het nieuws over je dood heeft ons diep getroffen. Wij hebben in het Nederlandse muziekleven een vader verloren. Er is geen plek in het land die jij zonder muziek hebt gelaten. Er is geen moment in je leven voorbijgegaan zonder dat jij de bevlogen en gepassioneerde dienaar van je grote muze bent geweest. Een leven vol muziek! Ik kom woorden te kort om mijn respect, dankbaarheid en diepe bewondering te uiten voor wat je voor ons hebt gedaan en wat je voor ons betekent. Je hebt in Nederland een gouden tijdperk voor de nieuwe muziek laten aanbreken en Nederland omgetoverd tot het gulle muziekland van onze dromen. De vlag in ons muziekleven hangt nu halfstok. Vaarwel!”

Componist des Vaderlands Calliope Tsoupaki.

///

“Het klinkt ongelooflijk maar zo’n 45 jaar geleden speelde ik mijn eerste concert onder leiding van Reinbert. Als piepjonge student aan het Koninklijk Conservatorium mocht ik één van de slagwerkpartijen vertolken in een werk van Messiaen. Er zouden er nog vele volgen. Aan die concerten, meestal in de Remonstrantse Kerk, op de plek waar nu een politiebureau staat, bewaar ik heel warme herinneringen. Het repertoire dat we in die jaren met hem mochten instuderen ging over componisten als Varèse, Strawinsky, Hindemith en Messiaen. Het was ook de tijd dat hij met een aantal van mijn medestudenten de werken van de Tweede Weense School op de lessenaar zette hetgeen zou resulteren in de oprichting van Schönberg Ensemble.
Het was geweldig om die periode als jonge slagwerker mee te maken. Reinbert gedroeg zich niet als zoveel dirigenten die ik kende uit de symfonische wereld. Hij was heel benaderbaar, was één met zijn musici en genoot van hun gezelschap. Tijdens repetities was hij natuurlijk veeleisend en kon ook ongenadig hard zijn, maar voor en na de repetitie was daar geen sprake van.
Zo speelde hij tijdens tournees ook graag een potje klaverjassen. En waar hij tijdens repetities begrip kon opbrengen voor de technische problemen waar sommige componisten hun uitvoerders voor stelden zo niet tijdens het kaartspel. Nog nooit kreeg ik zo de wind van voren als tijdens een nachtelijke busreis die wij al kaartend doorbrachten. Ook al kon ik honderd keer zeggen dat ik de door hem gewenste kaart niet had, ik had hem toch moeten spelen! Een logica die hij ook wel als dirigent kon hanteren als een musicus een fout maakte. Zijn recept: niet in de rusten spelen…”

Wim Vos - Afdelingshoofd Nationale Master Orkestdirectie en Hafabra-directie, Voormalig hoofd Klassieke Muziek Koninklijk Conservatorium.

///

Nooit zal ik de concerten en opnames van ‘Et exspecto resurrectionem mortuorum’ van Olivier Messiaen met het Nederlands Blazers Ensemble o.l.v. Reinbert vergeten. Dit was één van de vele producties die ik in verschillende ensembles en orkest met hem heb mogen spelen. Zijn totale beheersing van de partituur, zijn niet te stoppen gedrevenheid en zijn organische interpretatie gaven deze uitvoeringen een zeer diepe emotionele lading. Wat een ras muzikant!

Ben van Dijk - Docent Klassieke muziek bastrombone Koninklijk Conservatorium en bastrombonist bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest.